برزونامه (کتاب)«برزونامه» کتابی است به زبان فارسی که به بیان سرگذشت برزو، پسر سهراب به صورت منظوم می‌پردازد. ۱ - معرفی اجمالیسرگذشت برزو، به گواهی دست نویس‌های نسبتا فراوان آن، از داستانهای مردم پسند بوده است چنانکه برخی از نسخه برداران از قرن نهم به بعد، بخشی از آن را به دست نویسهایی از شاهنامه الحاق کرده‌اند. ۲ - ساختار کتابکتاب مشتمل بر مقدمه‌ای مبسوط به قلم محقق آقای اکبر نحوی و متن برزونامه است. مقدمه در سه بخش تدوین شده است که عبارت است از: تاریخچه تدوین حماسه ملی ایران، معرفی برزونامه، نسخه‌های برزونامه و روش تصحیح؛ متن کتاب نیز از ۲۵ عنوان تشکیل شده که برخی از عناوین از محقق کتاب است. ۳ - گزارش محتوابرزونامه منظومه حماسی بزرگی است که درباره جنگها و هنرنمایی‌های برزو، فرزند سهراب در ۴۲۰۰ بیت سروده شده است. برزو پسر سهراب است که پس از مرگ سهراب از شهرو زاده می‌شود و در جوانی بی آنکه به نژاد خود آگاه باشد به تحریک افراسیاب با سپاهی عظیم به ایران می‌آید و با نیای خود رستم نبرد می‌کند. سرانجام در یکی از نبردها نژادش شناخته می‌شود و جنگ و ستیز به صلح و دوستی می‌انجامد. کتاب حاضر بخش کهن این منظومه است که در بین منظومه‌هایی که بعد از شاهنامه سروده شده‌اند، موفق تر بوده است به طوری که از قدیم بخشی از آن را وارد نسخه‌هایی از شاهنامه کرده‌اند. برزونامه در اصل دو منظومه جداگانه درباره داستانهای برزو بوده که هر بخش از آن توسط شاعری به نظم درآمده است. گویا در قرن دهم هجری، شخصی این دو بخش را به یکدیگر پیوند می‌دهد و از آن داستانی بلند به وجود می‌آورد. بخش کهن این اثر- که در این برنامه آمده، منظومه‌ای به تمام معنا حماسی است و در قدیم بسیار مورد اقبال و توجه مردم بوده است اما به رغم این توجه و اقبال، در میان محققان ایرانی و خاورشناسان چنانکه باید شناخته شده نیست و اظهارنظرهای نادرست درباره آن از دیگر منظومه‌های حماسی بیشتر است. خطوط اصلی بخش کهن برزونامه از این قرار است: ۱- ازدواج سهراب با شهرو در منطقه کوهستانی شنگان، حرکت سهراب به سوی ایران . ۲- تولد برزو، پرداختن او به برزی گری در بزرگسالی. ۳- آمدن افراسیاب به شنگان و آشنا شدن او با برزو. ۴- برانگیختن افراسیاب برزو را به جنگ با ایرانیان. ۵- آمدن برزو به جنگ با ایرانیان و شکست ایرانیان. ۶- نبرد دوم و شکست دوباره ایرانیان و به اسیری رفتن طوس و فریبرز. ۷- رفتن رستم به سپاه توران و آزاد کردن پهلوانان ایران. ۸- آمدن رستم به جنگ برزو و شکستن بازوی رستم و... ۴ - وضعیت کتابکتاب مشتمل بر پاورقی‌هایی به قلم محقق و در انتها، نمایه کسان و جایها و نیز فهرست منابع به همراه چکیده انگلیسی مقدمه محقق است. [۱]
خطیبی، ابوالفضل، فرهنگ آثار ایرانی- اسلامی، ج۱، ص۴۳۱.
۵ - پانویس
۶ - منبعنرم افزار تراث ۲، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی (نور). رده‌های این صفحه : کتاب شناسی
|